وسسه هم‌اندیشی جهانی راه برتر (کادراس)، در ادامه سلسله نشست‌های تخصصی بررسی تحولات بازار مواد مخدر در افغانستان، چهارمین نشست خود را با موضوع “راستی‌آزمایی ادعاهای مخدری طالبان در خصوص کشت و تولید مواد مخدر” برگزار کرد.
مواد اعتیاد آور موادی هستند که از ترکیبات مواد شیمیایی و یا مواد طبیعی بدست می‌آیند و در صورت مصرف موجب وابستگی فرد به آن ماده می شوند. این مواد پس از مصرف موجب تغییر خلق یا رفتا در فرد مصرف کننده شده و به شکل های مختلفی از جمله خوردن، تزریق و یا دود مصرف می شوند. دسته‌بندی مواد اعتیاد آور یا در گویش عام، مواد مخدر، به روش‌های متعددی صورت می‌گیرد. در علم پزشکی و داروشناسی، یک ماده اعتیاد آور می‌تواند بر اساس ساختار شیمیایی که دارد و یا بر اساس تأثیرات، عوارض و شرایطی که در اثر مصرف ایجاد می‌کند طبقه‌بندی گردد. مواد اعتیاد آور به صورت طبیعی و یا شیمیایی به وجود می‌آیند. بعضی از این مواد خواص دارویی داشته و در پزشکی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله برای ترک اعتیاد مواد مخدر ، بیماری‌های اعصاب و روان، تسکین درد و … استفاده می‌شوند. در هر صورت این مواد چه جنبه پزشکی داشته باشند و چه غیرپزشکی، اعتیاد آور هستند.
در بحث اعتیاد، هیچ هدف نهایی یا ایدئالی وجود ندارد که همه بخواهند به آن برسند. به عبارت دیگر، افراد ممکن است به دلایل مختلفی به سمت مصرف مواد مخدر یا الکل بروند و هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید که این مسیر درست یا غلط است.
ما یک جامعه سالم می‌خواهیم. جامعه‌ای که در آن سلامت باشد. اساسا بسیاری از جوامع امروز به سمت چنین جامعه‌ای می‌روند به همین خاطر سلامت در سیاستگذاری‌های امروز برای همه جوامع بسیار برجسته است. این نگاه حاصل پزشکینه‌شدن جامعه است. ارگانیسم‌شدن جامعه. نگاه‌های ارگانیستی و نوارگانیستی جامعه را به مثابه بدن می‌بیند و لابد چون عقل سالم در بدن سالم است جامعه هم باید سالم باشد.
چرا باید معتاد که درگیر درد و گرفتاری خودش است، در کنار واژه "زباله" قرار گیرد؟ مگر نه این‌که هر انسان، حتی اگر مسیرش گم شده باشد، شایسته برخورد انسانی است؟ در خبری رسمی به نقل از شهرداری تهران با عبارتی که استفاده شده، نه‌تنها مشکلات این افراد را نادیده می‌گیرند، بلکه آن‌ها را از انسانیت جدا می‌سازند. کاش با نگاهی عمیق‌تر و مهربان‌تر از این عزیزان سخن می‌گفتیم، تا شاید روزی خودمان را در حال کمک به بازگشتشان به زندگی ببینیم، نه در کنار زباله‌های دورریختنی.
وقتی فردی به مواد مخدر معتاد می‌شود، این فقط مشکل شخصی او نیست؛ بلکه تأثیراتی بر خانواده، دوستان و حتی محله‌اش دارد. این یک نوع زنجیره است که همه را درگیر می‌کند.
از منظر آسیب‌شناختی اجتماعی می‌توان گفت اعتیاد به‌نوعی بیانگر دوگانه همزمان و توامان بحران‌های فردی و اجتماعی است؛ جایی که فرد به دلیل فشارهای زندگی، فقر، بیکاری، یا فقدان حمایت خانوادگی و اجتماعی، جهت فراروی ازین تنگنا به سمت مصرف مواد یا رفتارهای مخرب کشیده می‌شود. مشخصا در متن جامعه ایران اسلامی، و با نگاهی تاریخی، اعتیاد با پویایی‌های فرهنگی، عقیدتی(ایدئولوژیک) و مذهبی خاصی شکل گرفته است که با نگاهی به تاریخ پر فراز و نشیب تحولات اجتماعی قابل تبیین است. این امر اغلب نتیجه چالش‌های فردی و جمعی است؛ مانند عدم حمایت اجتماعی، دیده نشدن، گستره فشارهای اقتصادی، و قرار گرفتن در معرض چالش‌های مدرن که با ارزش‌های سنتی در تضاد بوده است.
اعتیاد در جامعه امروز ایران، یک پدیده پیچیده و چندوجهی است، اعتیاد یک پدیده اجتماعی است که عمیقاً با عوامل مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و تاریخی در هم تنیده شده است. لذا نمی‌توان آن را فقط به عنوان یک بیماری پزشکی، مسئله امنیتی، چالش قضایی دید.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی سیاست جمهوری اسلامی در موضوع مواد مخدر به طور کامل تحت تأثیر اندیشه‌های بنیانگذار انقلاب قرار گرفت. در حقیقت نگاه انقلابی و تمدن‌نگرانه امام خمینی به موضوع مبارزه با مواد مخدر منشأ اتخاذ سیاست مبارزه جدی و همه جانبه با مواد مخدر در دوران پس از انقلاب شد.
درباره‌ی پژوهشگران شمیم نو: محتوای سایت شمیم نو، توسط واحد مطالعاتی سمن شمیم تهیه می‌شود که ترکیبی از مطالب تألیفی، ترجمه، مصاحبه، نظرسنجی و گردآوری است.
