دومین ماده مخدر پر مصرف در دنیا، مواد افیونی یا اوپیوئید است. مواد افیونی روانگردان‌هایی هستند که آثار تخدیرکننده دارند و مصرف آن‌ها باعث تسکین درد در بدن می‌شود.

اصلی ترین ماده مخدر مواد افیونی یا اوپیوئید


 تریاک اصلی‌ترین ماده مخدر از این نوع است که از گیاه خشخاش استحصال می‌شود. سایر مواد مخدر از این دسته ممکن است به صورت طبیعی (مانند مورفین)، نیمه مصنوعی (مانند هروئین) و یا کاملاً مصنوعی (مانند کدئین، فنتانیل، هیدرومورفون، متادون، بوپرنورفین و ...) باشند.

با توجه به خاصیت اصلی این مواد که تسکین‌دهندگی درد است، مصرف پزشکی آن سابقه طولانی در تاریخ بشر دارد و در حال حاضر نیز به صورت کنترل‌شده از این مواد برای مصارف درمانی استفاده می‌شود. با این حال همین امر سبب افزایش وابستگی و اعتیاد به این مواد شده و با توجه به خطری که مصرف دوزهای بالای این مواد برای سلامتی دارند، آسیب‌هایی را به سلامت عمومی جامعه وارد نموده است. 


مواد مخدر پرخطر به تفکیک مواد



همانطور که بر اساس شکل بالا ملاحظه می‌شود، حدوداً 77 درصد مرگ و میر مربوط به مصرف‌ مواد مخدر، ناشی از مصرف مواد افیونی بوده است. همچنین مصرف این مواد، حدود 35 درصد از کل موارد سوءمصرف مواد مخدر را به خود اختصاص داده که تنها 5 درصد از کانابیس کمتر است. بیشترین استفاده درمانی از مواد مخدر نیز با 38 درصد مربوط به مواد افیونی بوده است.

در سال 2019، در جهان حدود 494 هزار مورد مرگ ناشی از مصرف مواد مخدر گزارش شده است که در مقایسه با یک دهه قبل از آن 17.5 درصد رشد را نشان می‌دهد. نکته مهم آنکه در سال 2019 حدود 64 درصد مرگ و میری که مستقیماً ناشی از مصرف مواد مخدر است، مربوط به مواد افیونی بوده است.